Pacierz

Każda dobra i skuteczna modlitwa płynie z serca, jako strumień szczerości wylany przed Bogiem. Tylko wówczas zostaje przez Niego wysłuchana, bez względu na to czy niesie prośby, czy podziękowania. Szczerość i wiara nie znajdują ujścia jedynie w pięknych słowach lub pieczołowicie odmówionych formułach, ponieważ szacunek do Najwyższego to tylko jedno ze skrzydeł, na których niesione są nasze prośby. Pokora to bardzo istotna cnota każdego modlącego się chrześcijanina, jednak musi on przekroczyć także jedną granicę, a mianowicie przekonanie, że pomimo otaczającej ciszy i niekiedy fizycznego osamotnienia słucha nas sam Bóg.

Mówi się, że nasza osobista relacja z Ojcem może być budowana poprzez rozmowę, która nie będzie ograniczona nakazanymi formułami, ponieważ niektóre nasze sprawy łatwiej jest nam po prostu opowiedzieć przed Bogiem. Niekiedy emocje gotują się w nas tak bardzo, że nie jesteśmy się w stanie skupić na słowach i przemawiają przez nas rozmaite niepokoje, które zostawić chcemy pod stopami Chrystusa. To bardzo piękna i coraz popularniejsza forma modlitwy, jednak czy dawne i wyuczone na pamięć formuły są mniej ważne? Czy w dzisiejszym rozemocjonowanym świecie goniącym za wrażeniami można jeszcze kogoś przekonać do odmawiania pacierza?

Nuda kształtuje charakter

Nie trzeba sięgać do filozofii Dalekiego Wschodu, aby przekonać się, że rutynowe i uparte powtarzanie czynności jest podstawą rozwoju. Dawni chrześcijanie doskonale o tym wiedzieli i w prozie codziennego życia potrafili odnaleźć Chrystusa – wszystko dzięki codziennej modlitwie. Oczywistością jest, że z uwagi na stan nie każdy mógł pozwolić sobie na odmawianie brewiarza i długą kontemplację Słowa, stąd też dla szerokiej grupy wiernych przez wieki formował się pacierz.

Stałość takiej formy modlitwy to silny fundament do budowania duchowości chrześcijańskiej, która wśród wielu trudów i niepokojów potrzebuje pewnego zakotwiczenia w Bogu. Podobnie jak mistrz rzemiosła rozwija swoje umiejętności w pracy, albo sportowiec wzmacnia swoje ciało ćwicząc, tak i chrześcijanin powinien szlifować swoją duszę modlitwą.

Bez względu na szalejące wokół burze, które zniechęcać mogą do wyrażania pięknych słów i gestów wobec Jezusa, mamy w ręku niezawodne narzędzie, po które sięgając każdego dnia, robimy krok w kierunku Nieba. Droga ta jest trudna i często zamglona, ale wyciągając z uporem rękę przed siebie zawsze będziemy umacniani Darami Ducha Świętego, które ukształtują w nas cnotę – tak bardzo egzotyczną i niezrozumiałą w tym świecie, ale niesamowicie potrzebną.

Módl się do Ojca

Sam Chrystus powiedział nam jak mamy się modlić do Boga, a kluczem jest przyjęcie relacji dziecko – ojciec. Jeżeli zrozumiesz, że rozmawiasz ze swoim kochającym Ojcem, to każde kolejne słowo będzie ulgą w Twoich trudach. Niech utwierdzi Cię w tym informacja, że słowo pacierz wywodzi się od łacińskiego Pater, czyli Ojciec.

Skład modlitw w pacierzu bywa różny, jednak kilka z nich stanowi niepomijalny trzon, którego treść wywodzi się bezpośrednio z Pisma Świętego. Swoją codzienną poranną modlitwę zaczynam tak:

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen.

Ojcze nasz, któryś jest w niebie,
święć się imię Twoje;
przyjdź królestwo Twoje;
bądź wola Twoja, jako w niebie tak i na ziemi.
Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj
i odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom.
I nie wódź nas na pokuszenie,
ale nas zbaw ode złego. Amen.

Zdrowaś Maryjo, łaski pełna, Pan z Tobą, błogosławionaś Ty między niewiastami i błogosławiony owoc żywota Twojego, Jezus. Święta Maryjo, Matko Boża, módl się za nami grzesznymi, teraz i w godzinę śmierci naszej. Amen.

Pod Twoją obronę
uciekamy się,
święta Boża Rodzicielko,
naszymi prośbami
racz nie gardzić
w potrzebach naszych,
ale od wszelakich złych przygód
racz nas zawsze wybawiać,
Panno chwalebna i błogosławiona.
O Pani nasza,
Orędowniczko nasza,
Pośredniczko nasza,
Pocieszycielko nasza.
Z Synem swoim nas pojednaj,
Synowi swojemu nas polecaj,
swojemu Synowi nas oddawaj.
Amen.

Po tym wstępie wychwalam Najświętszą Maryję Pannę kilkoma jej tytułami, znanymi z Pisma, litanii i innych modlitw, np.:

Królowo aniołów – módl się za nami.
Opiekunko rodzin – módl się za nami.
Wzorze czystości – módl się za nami.
Przykładzie pokory – módl się za nami.
Królowo Polski – módl się za nami.

Następnie modlę się pierwszą poznaną w moim życiu modlitwą, której nauczyli mnie moi rodzice, kiedy byłem jeszcze bardzo mały:

Aniele Boży, stróżu mój,
Ty zawsze przy mnie stój.
Rano, wieczór, we dnie, w nocy
Bądź mi zawsze ku pomocy,
Broń mnie od wszystkiego złego
i zaprowadź mnie do żywota wiecznego.
Amen.

Kontynuując ciąg anielskich wezwań, zwracam się do Świętego Michała Archanioła:

Święty Michale Archaniele! Wspomagaj nas w walce,
a przeciw niegodziwości i zasadzkom złego ducha bądź naszą obroną.
Oby go Bóg pogromić raczył, pokornie o to prosimy, a Ty, Wodzu niebieskich zastępów,
szatana i inne duchy złe, które na zgubę dusz ludzkich po tym świecie krążą,
mocą Bożą strąć do piekła. Amen.

W ciąg codziennego pacierza wg tradycji wchodzi także Skład apostolski, którego staram się nie pomijać:

Wierzę w Boga, Ojca Wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi, i w Jezusa Chrystusa, Syna Jego Jedynego, Pana naszego, który się począł z Ducha Świętego. Narodził się z Maryi Panny, umęczon pod Ponckim Piłatem, ukrzyżowan, umarł i pogrzebion, zstąpił do piekieł, trzeciego dnia zmartwychwstał, wstąpił na niebiosa, siedzi po prawicy Boga, Ojca Wszechmogącego, stamtąd przyjdzie sądzić żywych i umarłych. Wierzę w Ducha Świętego, święty Kościół powszechny, Świętych obcowanie, grzechów odpuszczenie, ciała zmartwychwstanie i żywot wieczny. Amen.

To naprawdę piękne wyznanie wiary, którego tradycyjną formę bardzo szanuję za zawarte archaizmy, a których tak trudno było mi się nauczyć w dziecięcych latach, przed Pierwszą Komunią Świętą. Cóż, nie wszystko co ważne, wielki i piękne, musi być łatwe – warto o tym pamiętać.

Następnie dokonuję krótkiego rachunku sumienia, bazując na dekalogu. Jeżeli modlę się o poranku, to Przykazania Boże są dla mnie chrześcijańskim memento o tym, jak mam postępować i o czym pamiętać, a czego się wystrzegać.

1. Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną.
2. Nie będziesz brał imienia Pana Boga swego na daremno.
3. Pamiętaj, abyś dzień święty święcił.
4. Czcij ojca swego i matkę swoją.
5. Nie zabijaj.
6. Nie cudzołóż.
7. Nie kradnij.
8. Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu.
9. Nie pożądaj żony bliźniego swego.
10. Ani żadnej rzeczy, która jego jest.

Nie mógłbym zapomnieć tutaj także o prostych i rymowanych aktach, których uczy się już dzieci od maleńkości. To właśnie w prostocie ukryta jest ich potęga, ponieważ tak jak mówił nam sam Chrystus – aby wejść do Królestwa Bożego, musimy być jak dzieci.

Wierzę w Ciebie, Boże żywy,
W Trójcy jedyny, prawdziwy.
Wierzę, coś objawił, Boże.
Twe słowo mylić nie może.

Ufam Tobie, boś Ty wierny,
Wszechmocny i miłosierny.
Dasz mi grzechów odpuszczenie,
Łaskę i wieczne zbawienie.

Boże, choć Cię nie pojmuję,
jednak nad wszystko miłuję,
nad wszystko, co jest stworzone,
boś Ty dobro nieskończone.

Ach, żałuje za me złości
jedynie dla Twej miłości.
Bądź miłościw mnie, grzesznemu,
do poprawy dążącemu.

Na zakończenie wychwalam Trójcę Świętą za ogrom łask, których doświadczyłem w życiu, za Dar Mądrości nabyty w tej modlitwie oraz chęć do działania w zgodzie z wolą Bożą.

Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu, jak była na początku, teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen.

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen.

Do własnej modlitwy codziennej można dodać jeszcze inne wezwania, np. do Świętego Józefa lub innego patrona, którego przykład i orędownictwo są nam bliskie.

Powyżej zawarłem jedynie przykład pacierza, takiego, który staram się odmawiać każdego dnia rano, nim jeszcze zacznę pracę lub domowe czynności. Pomimo codziennej praktyki lektury Pisma Świętego, wolę w pierwszych minutach po przebudzeniu sięgnąć po wyuczone na pamięć teksty modlitw, dzięki którym wyrwany ze snu umysł jest w stanie w godny dziecka Bożego sposób rozpocząć dzień.

Pacierz odmawiany codziennie to chrześcijański trening woli, który sprawia, że nasze dusze stają doskonalsze w oczach Pana, a w doczesności pomaga w pełnym korzystania z ogromu Bożych Darów w zgodzie i miłości z bliźnimi.